ကယ္လုိရီနဲ႕ အင္နာဂ်ီ

ကယ္လိုရီ(calories)ဆိုတာ အစားအေသာက္ေတြရဲ႕ စြမ္းအင္(energy)တန္ဖိုးျဖစ္ပါတယ္။ အစားအစာေတြမွာ ပါဝင္တဲ့စြမ္းအင္တန္ဖိုးကို ကယ္လိုရီ(Calories)နဲ႕ တြက္ခ်က္ၾကတယ္။ နိုင္ငံျခားကလာတဲ့ စားေသာက္ကုန္ပစၥည္းေတြမွာ ကယ္လိုရီတန္ဖိုးေတြ ထည့္သြင္းၾကတယ္။  ေဆးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ လူတေယာက္ ေန႕စဥ္လိုအပ္တဲ့ပမာဏကို ၂၀၀၀ကယ္လိုရီေပၚ အေျခခံျပီး တြက္ခ်က္ၾကတယ္။ အစားအေသာက္ထုပ္ပိုးမႈအခ်ိဳ႕မွာ အေလးခ်ိန္ဂရမ္ေပၚမူတည္ျပီး ကယ္လိုရီဘယ္ေလာက္ပါဝင္လဲ သိရွိနိုင္တယ္။ စားေသာက္ကုန္ပစၥည္းအမ်ားစုမွာ ကယ္လိုရီဆိုတာ မပါမျဖစ္စကားလံုးျဖစ္လာတယ္။ အဝလြန္သူ၊ပိန္ခ်င္သူေတြေပါမ်ားတဲ့ ဒီေန႕ေခတ္ကာလမွာ ကယ္လိုရီနည္းတာေတြက ေပၚျပဴလာျဖစ္ျပီး ေခတ္စားလာတယ္။  ကယ္လိုရီနည္းမွ လူရာဝင္တယ္၊ပိန္တယ္ ျဖစ္လာတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကယ္လိုရီအေၾကာင္း ပိုမိုသိဖို႕ လိုအပ္လာပါတယ္။

ကယ္လိုရီ ဘယ္ကလာလဲ

ကယ္လိုရီဆိုတာ လက္တင္ဘာသာစကား "calor"ကေန ဆင္းသက္လာတယ္။ အဓိပၸါယ္က "heat"အပူတဲ့။ ၁၈၂၄ခုနွစ္မွာ Nicolas Clément ဆိုသူက ကယ္လိုရီကို အပူစြမ္းအင္ရဲ့ ယူနစ္တခုအျဖစ္ စတင္သတ္မွတ္ခဲ့တယ္။ေနာက္ပိုင္းစားစရာပစၥည္းေတြမွာ ကယ္လိုရီကိန္းဂဏာန္းေတြ ထည့္သြင္းလာႁကတယ္။ အစားအေသာက္တန္ဖိုးေတြကို တြက္ခ်က္တဲ့အခါ ကယ္လိုရီနဲ႕ပဲ တြက္ခ်က္တယ္။ အစားအေသာက္မဟုတ္တဲ့ တျခားစြမ္းအင္ေတြကို joulesနဲ႕ တြက္ခ်က္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ရူပေဗဒသေဘာ အလင္းစြမ္းအင္၊အသံစြမ္းအင္ေတြမွာ joulesနဲ႕ တြက္ခ်က္ၾကတယ္။ နွစ္မ်ိဳးလံုးဟာ စြမ္းအင္ရဲ႕ တန္ဖိုးသတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိုရွင္းေအာင္ေျပာရရင္ အကြာအေဝးတခုကို သတ္မွတ္တဲ့အခါ မိုင္နဲ႕ ကီလိုမီတာ ကြာျခားသလိုမ်ိဳးပါပဲ။ ကယ္လိုရီသေဘာက ေရတစ္ဂရမ္ကို တစ္ဒီဂရီအပူခ်ိန္ျမွင့္တက္လာေအာင္ သံုးစြဲရတဲ့ စြမ္းအင္ပမာဏ ျဖစ္ပါတယ္။ သီအိုရီအရ တစ္ကယ္လိုရီ(1cal)မွာ 4.2joulesရွိပါတယ္။ 

အာဟာရတန္ဖိုးကယ္လိုရီ ဆိုတာ

နိုင္ငံျခားကဝင္လာတဲ့ အစားအေသာက္၊ကုန္ပစၥည္းေတြမွာ ကယ္လိုရီတန္ဖိုးေတြ ပါဝင္တတ္ၾကပါတယ္။ nutritional foodစားေသာက္ကုန္ပစၥည္းေတြမွာ kcalကို အလြယ္တကူပဲ Caloriesလို႕ ေခၚၾကပါတယ္။ စားေသာက္ကုန္ေတြထဲမွာ ပါဝင္တဲ့ အာဟာရတန္ဖိုး ကယ္လိုရီ(cal)ဆိုတာ ကီလိုကယ္လိုရီ(kcal)ကို ဆိုလိုပါတယ္။  တနည္းအားျဖင့္ large caloriesနဲ႕ တြက္ခ်က္တဲ့သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ့္ကယ္လိုရီနဲ႕တြက္ရင္ 1000calories(1kcal) ရွိပါတယ္။ အာဟာရတန္ဖိုး Caloriesရဲ႕ ေရွ႕စာလံုး"C"ကို အၾကီးနဲ႕ေရးတတ္ၾကတယ္။ ပိုရွင္းအာင္ေျပာရရင္ စားေသာက္ကုန္ေတြမွာ ပါတဲ့ 1Calorieဆိုတာ 1kcal(သို႕)1000calories(သို႕)large calorie ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ 

ကယ္လိုရီသံုးလို႕ စြမ္းအင္ကိုထုတ္

ခႏၶာကိုယ္က အလုပ္တခုလုပ္ဖို႕ စြမ္းအင္လိုအပ္ပါတယ္။လိုအပ္တဲ့ စြမ္းအင္ေတြကို  အစာအာဟာရေတြကေန ရရွိတယ္။ လူ႕ခႏၶာကိုယ္က လိုတာကို သံုးျပီး ပိုတာကို စုေဆာင္းတယ္။ စုေဆာင္းတဲ့အခါ အဆီအျဖစ္ စုေဆာင္းၾကတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ စြမ္းအင္ပမာဏမ်ားတဲ့ ကယ္လိုရီေတြကို မသံုးစြဲနိုင္ရင္ ခႏၶာကိုယ္မွာ အဆီပိုေတြစုလာတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ သာမန္တေယာက္ဟာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ေန႕စဥ္ကယ္လိုရီ ၂၀၀၀ေလာက္ ပံုမွန္လိုအပ္ပါတယ္။ လူတေယာက္ဟာ မနက္စာ ၅၀၀ကယ္လိုရီ၊ေန႕လယ္စာ ၁၀၀၀ကယ္လိုရီ၊ညစာ ၈၀၀ကယ္လိုရီ ေန႕စဥ္စားတယ္ ဆိုၾကပါစို႕။ စုစုေပါင္းၾကည့္ရင္ တေန႕လိုအပ္ခ်က္ ကယ္လိုရီ၂၀၀၀ထက္ ၃၀၀ေလာက္ပိုေနတာေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။ ပိုေနတဲ့ကယ္လိုရီေတြကို အသံုးမခ်နိုင္ရင္ ခႏၶာကိုယ္က အဆီပိုေတြအျဖစ္ သိမ္းဆည္းပါလိမ့္မယ္။ တြက္ခ်က္မႈေတြအရ အဆီတေပါင္မွာ ၃၅၀၀ကယ္လိုရီ ရွိပါတယ္။တနည္းအားျဖင့္ ကယ္လိုရီ ၃၅၀၀ပိုတိုင္း အေလးခ်ိန္တေပါင္စီ တက္ေနမွာျဖစ္ပါတယ္။ အထက္ပါအတိုင္း ေန႕စဥ္ကယ္လိုရီ ၃၀၀ ပိုေနတဲ့အခါ ၁၂ရက္ေျမာက္မွာ တစ္ေပါင္တက္ေနပါမယ္။ အဆီပိုေတြစုတိုင္း အဝလြန္တာမ်ိဳး၊ေသြးေၾကာက်ဥ္းတာမ်ိဳးျဖစ္နိုင္လို႕ က်န္းမာေရးရႉေထာင့္အရ မေကာင္းပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ လႈပ္ရွားတာ၊လမ္းေလွ်ာက္တာမ်ိဳး လုပ္သင့္တယ္။

            တြက္ခ်က္မႈေတြအရ ေန႕စဥ္ ၁မိုင္လမ္းေလွ်ာက္နိုင္ရင္ ကယ္လိုရီ၁၀၀ ေလာင္ကၽြမ္းတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ပိုလွ်ံေနတဲ့ ကယ္လိုရီ ၃၀၀ဆံုးရံႈးဖို႕ ၃မိုင္ေလာက္ လမ္းေလွ်ာက္သင့္တယ္။ ပိန္ခ်င္၊ဝိတ္က်ခ်င္တဲ့အခါ ျဖည့္တင္းတာထက္ လႈပ္ရွားမႈပိုလုပ္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ အစားေလွ်ာ့စားဖို႕ လိုအပ္ပါေသးတယ္။ ထမင္းတစ္ပန္းကန္မွာ ကယ္လိုရီ ၂၀၀ေလာက္ ပါဝင္ပါတယ္။အသင့္စားေခါက္ဆြဲျပဳတ္တထုပ္မွာ ကယ္လိုရီ ၁၅၀-၂၅၀ထိ ပါဝင္ၾကတယ္။ ၾကက္သားဟင္းတခြက္မွာ ၃၀၀ကယ္လိုရီေလာက္ ပါဝင္တာ ေတြ႕ရတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ထမင္းတစ္ပန္းကန္ ပိုစားတိုင္း ၂မိုင္ေလာက္ လမ္းပိုေလွ်ာက္ဖို႕၊လႈပ္ရွားဖို႕ လိုအပ္လာပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကိုၾကည့္ျပီး က်န္းမာခ်င္တယ္ဆိုရင္ သံုးစြဲတဲ့ အင္နာဂ်ီနဲ႕ ျဖည့္တင္းတဲ့ကယ္လိုရီ အခ်ိဳးညီဖို႕လိုတာ သိရွိနိုင္ပါတယ္။ ေနာက္တပတ္မွာ အစားအစာနဲ႕ ပါဝင္တဲ့ကယ္လိုရီပမာဏ တြက္ခ်က္ပံုကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပေပးပါမယ္။

ေဒါက္တာ ေအးမင္းထူး

ရတနာပံုသတင္းစာ(၂၄.၁၁.၁၃)