ေမြးကင္းစ အာဟာရ

ေမြးကင္းစ အာဟာရက ကေလးငယ္ရဲ႕က်န္းမာေရးအေပၚမွာ သက္ေရာက္မႈရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ သက္ဦးကိုယ္ဝန္ေဆာင္ မိခင္ေတြအတြက္ ကေလးသူငယ္ အာဟာရကို ေကာင္းေကာင္းနားလည္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ ေခတ္ေတြစနစ္ေတြေျပာင္းလဲ လာသလို ေဆးပညာ သီအုိရီေတြလည္း ေျပာင္းလဲလာတယ္။ ဒီေခတ္ေရာက္ေတာ့ မိခင္နို႕ရဲ႕ အေရးပါပံု၊အာဟာရဓာတ္ၾကြယ္ဝပံု ေတြကို သိလာၾကျပီ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကေလးေမြးျပီး ပထမ(၆)လအတြင္း မိခင္နို႕တမ်ိဳးတည္းကို တိုက္ေကၽြးဖို႕ ေျပာလာၾကတာပါ။

မိခင္နို႕အေၾကာင္းေျပာရင္ ေမြးခါစထြက္လာတဲ့ နို႕ဦးရည္ၾကည္အေၾကာင္း ခ်န္ထားလို႕မရဘူး။ နို႕ဦးရည္ၾကည္ကို colostrumလို႕ ေခၚပါတယ္။ မိခင္နို႕ဦးရည္ၾကည္ဟာ ကေလးမေမြးခင္ လပိုင္းအလိုေလာက္ကတည္းက စတင္ျဖစ္ေပၚလာတယ္။ ကေလးေမြးျပီးစမွာ ထြက္လာတဲ့ နို႕ရည္ၾကည္ဟာ (၂)ပတ္ေလာက္ ၾကာတတ္တယ္။နို႕ရည္ၾကည္ဆိုေပမယ့္ သမားရိုးက်နို႕ေတြထက္ ပိုျပစ္ျပီး ဝါတယ္။ ေလ့လာမႈေတြအရ နို႕ရည္ၾကည္မွာ ခုခံအားကိုျဖစ္ေစတဲ့ အင္တီေဘာ္ဒီေတြ မ်ားတယ္။ အထူးသျဖင့္ IgA ၾကြယ္ဝတယ္။ မိခင္ရဲဲ႕ နို႕ရည္ၾကည္မွာ တန္ဖို႕ရွိတဲ့ အင္တီေဘာ္ဒီ ပဋိပစၥည္းေတြ အမ်ားၾကီးပါလို႕ တိုက္ေကၽြးဖို႕လိုတယ္။ ခပ္ျပစ္ျပစ္ ခပ္ဝါဝါ နို့ရည္ၾကည္ထြက္ျပီး ရက္ပိုင္းအတြင္း မိခင္နို႕ရည္ထြက္လာတယ္။ နို႕ဦးရည္ၾကည္က ခုခံအားကို ျဖစ္ေစျပီး မိခင္နို႕ရည္ကေတာ့ ၾကီးထြားမႈကို အားေပးတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ နို႕ရည္ၾကည္(colostrum)ေကာ၊နို႕ရည္(breast milk)ကိုပါ တိုက္ေကၽြးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ 

ဒီဖက္ေခတ္မွာ လက္ခံလာတာက မိခင္နို႕တမ်ိဳးတည္းကို (၆)လ ေလာက္ exclusive breast feeding သိီးသန္႕တိုက္ေကၽြးဖို႕ပါ။ အဆိုပါ (၆)လအတြင္း တျခားအစားအစာဆိုတာေတြ ဘာမွမေကၽြးပါနဲ႕။ ေနာက္ဆံုးေရေတာင္ မတိုက္နဲ့ ဆိုတဲ့ သေဘာသက္ေရာက္တယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ မိခင္နို႕ထဲမွာကိုေရဓာတ္ ၉၀ရာခိုင္ႏႈန္းမက ပါဝင္ျပီးျဖစ္လို႕ပဲ။ ေနာက္တခ်က္က ေရေသာက္မ်ားျပီး နို႕ေသာက္နည္းမွာကို ကာကြယ္ဖို႕လည္းျဖစ္တယ္။ သတ္မွတ္ခ်က္ တိတိက်က်မရွိေပမယ့္ တရက္(၈)ၾကိမ္ေလာက္ နို့တိုက္သင့္တယ္။ မိခင္ေတြအေနနဲ႕ ပါးစပ္လႈပ္တိုင္း၊ငိုတိုင္း နို႕တိုက္ပါ။ တခ်ိဳ႕က ေရာဂါရွိရင္ေတာင္ မိခင္နို႕တိုက္သင့္တယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆေတြ ထြက္ေပၚလာတယ္။ ဒီေနရာမွာလည္း တေယာက္နဲ႕တေယာက္ အျမင္ခ်င္းေတာ့ မတူၾကပါ။

နို႕တိုက္တာ ကေလးအတြက္ေကာ မိဘအတြက္ပါ ေကာင္းတယ္။ နံပါတ္တစ္က မိခင္နဲ႕ ကေလးရဲ႕ ရင္းနီွးကၽြမ္းဝင္စြာ ဆက္ဆံမႈက မိခင္နို႕တိုက္တဲ့အခ်ိန္က အစျပဳတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ မိခင္နို႕ၾကာၾကာစို႕ရသူေတြဟာ မိခင္အေပၚတြယ္တာမႈလည္း သူမ်ားထက္ ပိုပါတယ္။ နံပါတ္နွစ္က ေစ်းသက္သာသြားတာပါ။ ဘယ္နာမည္ၾကီးနို႕မႈန္႕ေတြထက္မဆို မိခင္နို႕က ေစ်းလည္းသက္သာသလို ပိုေကာင္းပါတယ္။ အာဟာရဓာတ္ၾကြယ္ဝတယ္။ အထူးသျဖင့္ ပရိုတင္းနဲ႕ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္ၾကြယ္ဝျပီး အဆီဓာတ္နည္းတယ္။ ကေလးေတြနဲ႕တဲ့တယ္။ အာဟာရျဖစ္တယ္။ ဖြံ႔ျဖိဳးမႈျမန္တယ္။ ျကီးထြားလြယ္တယ္။ မွတ္ဥာဏ္ေကာင္းတယ္။ အစာေၾကလြယ္တယ္။ ဝမ္းမွန္တယ္။ ေရာဂါျဖစ္ခဲတယ္။ ေကာင္းတာက အူလမ္းေၾကာင္းကို ကာကြယ္ေပးလို့ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ အျဖစ္နည္းတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ပဲ မိခင္နို့တမ်ိဳးတည္းကို (၆)လအထိ တိုက္ဖို႕ ေျပာလာတာပါ။  

ဒါဆို မိခင္နို႕မထြက္သူ၊နို႕မတိုက္နိုင္သူေတြအတြက္ ဘယ္လုိလုပ္သင့္လဲ။

အဲဒီအတြက္ အလြယ္တကူ နို့မႈန္႕ ေဖ်ာ္တိုက္နိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိမိခင္ေတြကို အၾကံေပးခ်င္တာက ေမြးျပီးသံုးပတ္အထိေတာ့ ဘာမွမတိုက္ေကၽြးပဲ မိခင္နို႕တမ်ိဳးတည္းသာ တိုက္ေကၽြးေစခ်င္တယ္။ သံုးပတ္ေနာက္ပိုင္းမွ နို႕မႈန္႕ကို ေရက်က္ေအးနဲ႕ ေဖ်ာ္ျပီး စတိုက္သင့္တယ္။ ၾကးထဲမွာ မိခင္နို႕ကို အလ်ဥ္းသင့္သလို တိုက္ပါ။ နို႕မႈန္႕ခ်ည္း အေသာက္မ်ားတဲ့ ကေလးတေယာက္ဟာ မိခင္နို႕ကုိ တိုက္ေကၽြးရခက္ပါတယ္။ ဒါဟာ ကေလးေနာင္ေရးအတြက္ေတာ့ မေကာင္းပါ။ ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆိုတဲ့ ကေလးတေယာက္ရဲ႕ ျကီးထြားဖြံ႔ျဖိဳးမႈ၊ဥာဏ္ရည္ဥာဏ္ေသြးဟာ အသက္(၆)လအတြင္း တိုက္ေကၽြးတဲ့ အာဟာရေပၚမွာ အမ်ားၾကီး မူတည္ေနလို႕ပါ။ သတိျပဳရမွာက နို႕တိုက္တဲ့ မိခင္ေတြအေနနဲ႕ အစားမေရွာင္ပဲ  အာဟာရျဖစ္တဲ့ အစားအစာေတြစားသင့္တယ္။ ပူတာ၊စပ္တာကလြဲရင္ အခါး၊အခ်ဥ္၊အဖန္၊အခ်ိဳ သင့္တင့္မွ်တေအာင္ စားပါ။ အစားမေရွာင္ပါနဲ႕။ 

အသက္(၆)လေက်ာ္တာနဲ႕ ျဖည့္စြက္စာ ေကၽြးရတယ္။ျဖည့္စြက္စာဆိုရင္ ကေလးမေမြးဘူးေသးတဲ့ မိခင္ေလာင္းေတြက သိပ္နားမလည္ၾကပါ။ ျဖည့္စြက္စာဆိုတာ ထမင္းရည္၊ဆန္ျပဳတ္၊အာလူး၊ငွက္ေပ်ာသီး၊သေဘာၤသီး၊ဟင္းရြက္၊အသည္း၊ ၾကက္ဥ၊ဘဲဥ၊ငါး၊အသား၊ပဲဟင္းခ်ိဳ စတာေတြကို ေခၚပါတယ္။ နို႕ျဖတ္ခါစမွာ ကစီဓာတ္ၾကြယ္ဝတဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို အရင္ဆုံး ျဖည့္စြက္ေကၽြးရတယ္။ ေကၽြးစမွာ ဆန္ျပဳတ္(သို႕)ဆန္မႈန္႕၊ပဲမႈန့္နဲ့ ဆီစတာေတြေရာျပီး က်ိဳခ်က္တိုက္ရတယ္။ သတိျပဳရမွာက ဆန္ျပဳတ္ကို လူၾကီးေသာက္တာထက္ ပိုေပ်ာ့ေနေအာင္ က်ိဳခ်က္ပါ။ တေန႕ကို တၾကိမ္မွ နွစ္ၾကိမ္ထိ အၾကမ္းပန္းကန္တခြက္စာေလာက္ဝင္ရင္ ရပါျပီ။ 

အသက္(၈)လ ေက်ာ္တာနဲ႕ၾကက္ဥ၊ၾကက္သား၊အသည္း၊ငါး၊ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳးအျပင္ အသီးအရြက္ေတြပါ ထည့္သြင္းေကၽြးသင့္တယ္။ပံုမွန္ နို႕တိုက္ေနသူေတြကို တေန႕သံုးၾကိမ္ ပံုမွန္ေကၽြးပါ။ နို႕မတိုက္နိုင္ရင္ တေန႕ငါးၾကိမ္ထိ ေကၽြးေပးသင့္တယ္။ေရမ်ားမ်ားတိုက္ပါ။ အသက္ တနွစ္အရြယ္ကစျပီး မိသားစုအစားအစာေခၚတဲ့ ထမင္းနဲ႕ဟင္း စေကၽြးလို႕ရပါျပီ။ ဒါေပမယ့္ ပူစပ္တာမ်ိဳး၊ေဆာ့စ္အခ်ဥ္ေတြ၊အသင့္စားေတြကို မေကၽြးသင့္ေသးဘူး။ သြားမေပါက္ေသးရင္ အစားကို အရည္ေဖ်ာ္တိုက္ပါ။ 

ဖြံ႔ျဖိဳးမႈျမန္ေအာင္ အားေဆးတမ်ိဳးမ်ိဳးထည့္တိုက္သင့္တယ္။ အားေဆးေတြထဲမွာ ကယ္လ္စီယမ္၊ဗီတာမင္ဒီ၊ေဖာ့စဖားရပ္နဲ႕ သံဓာတ္ေတြ လိုအပ္တယ္။ ႏြားနို႕၊နို႕ထြက္ပစၥည္း မ်ားမ်ားတိုက္ပါ။ ဝမ္းမွန္ေအာင္ ငွက္ေပ်ာသီး၊သေဘာၤသီး မ်ားမ်ားေကၽြးပါ။ အသက္တနွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္တို႕ရဲ႕ ဖြံ႔ျဖိဳးမႈ၊ၾကီးထြားမႈနဲ႕ က်န္းမာေရးဟာ အစားအေသာက္အေပၚ အဓိကမူတည္လို႕ အထူး ဂရုစိုက္သင့္တယ္။ 

ေဒါက္တာ ေအးမင္းထူး

ရတနာပံုသတင္းစာ(၁၉.၁.၁၅)