ေကာ္ဖီတခြက္ ကဖင္းဓာတ္

ေကာ္ဖီဆိုတဲ့ စကားလံုးက လူတိုင္းနဲ႕ ရင္းနွီးျပီးသား စကားလံုးျဖစ္ပါတယ္။ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ သည္းေျခၾကိဳက္ စကားတခုလည္း ျဖစ္ေနျပန္တယ္။ ဒီေန႕ေခတ္မွာ လူၾကီး၊လူငယ္၊က်ားမ မေရြး လူတိုင္းနီးပါး ေကာ္ဖီ ေသာက္ၾကတယ္။ ေကာ္ဖီ မၾကိဳက္တဲ့သူေတာင္ ေကာ္ဖီဆိုင္ေတြ သြားထိုင္ျဖစ္ၾကတယ္ မလား။ ေကာ္ဖီခေရစီေတြကေတာ့ ေကာ္ဖီေသာက္လို႕ က်န္းမာေရးအေပၚ ေကာင္းက်ိဳး၊ဆိုးက်ိဳး ဘယ္လိုအက်ိဳးသက္ေရာက္မလဲ သိခ်င္ေနၾကတယ္။

ေကာ္ဖီအေၾကာင္းေျပာရင္ အေရးၾကီးတဲ့ ကဖင္းဓာတ္ကို ခ်န္ထားလို႕မရပါဘူး။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေကာ္ဖီထဲမွာ ပါဝင္တဲ့ ကဖင္းဆိုတဲ့ဓာတ္ကပဲ ဒီအခ်က္အေပၚ အဓိကသက္ေရာက္ေစတယ္။ ေကာ္ဖီမွ မဟုတ္ပါဘူး။ ေကာ္ဖီ၊လက္ဖက္ရည္၊ေခ်ာကလက္၊ကိုလာစတဲ့ ကဖင္းပါဝင္တဲ့ အစားအစာေတြအားလံုးနီးပါးလည္း အတူတူပါပဲ။ လူေတြစြဲလန္းတာက အထဲမွာပါဝင္တဲ့ စိတ္ကို လန္းဆန္းတက္ၾကြေစတဲ့ ကဖင္းအာနိသင္ေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္။ ဒါ့ေႁကာင့္လဲ တကမာၻလံုးအတိုင္းအတာနဲ႕ အသံုးအမ်ားဆုံး ျဖစ္လာတယ္။ နွစ္စဥ္ ကဖင္းထုတ္လုပ္မႈ မက္ထရစ္တန္ ၁၂၀၀၀၀ ေလာက္ ရွိမယ္။အေမရိကန္တနိုင္ငံတည္းမွာကို လူၾကီးပိုင္းရဲ႕ ၉၀ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ဟာ သံုးစြဲေနၾကတယ္။ ကမာၻေပၚမွာ ကဖင္းဓာတ္သံုးစြဲမႈအမ်ားဆုံးနိုင္ငံကေတာ့ ဖင္လန္နိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႕ရဲ႕ ပ်မ္းမွ်ေန႕စဥ္သံုးစြဲမႈက 400mg ေလာက္ရွိတယ္။ အေမရိကားမွာ သံုးစြဲမႈထက္ ၂ဆေလာက္ ရွိတယ္။ 

ကဖင္းကို ဘီစီ ၃၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ကစတင္ျပီး တရုတ္နိုင္ငံမွာ သံုးစြဲခဲ့တယ္။အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းက လက္ဖက္ရြက္မွာပါဝင္တဲ့ ကဖင္းဓာတ္ကို နွစ္ျခိဳက္သံုးစြဲခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ၁၈၂၁ခုနွစ္ေရာက္မွ လူကိုစြဲလန္းေစတဲ့ဓာတ္ဟာ ကဖင္းဓာတ္လို႕ စတင္သိရွိခဲ့တယ္။ ကဖင္းဓာတ္ပါဝင္တဲ့ အပင္အမ်ိဳးအစားေပါင္း ၆၀ေက်ာ္ေလာက္ ရွိတယ္။  ဒီလိုအပင္ေတြရဲ႕ အသီး၊အရြက္၊အေစ့ေတြထဲမွာ ကဖင္းဓာတ္ရွိတယ္။ ေကာ္ဖီကို ေကာ္ဖီေစ့ကေနရတယ္။ လက္ဖက္ရည္ကို လက္ဖက္ရြက္ကေနရတယ္။ အခ်ိဳရည္ေတြမွာထည့္တဲ့ ကဖင္းကို ကိုလာသီးက ရတယ္။ ေခ်ာကလက္မွာပါတဲ့ ကဖင္းဓာတ္ကို ကိုကိုးေစ့ကေန ထုတ္ယူရရွိတယ္။ အပင္ေတြမွာပါဝင္တဲ့ ကဖင္းဓာတ္က အင္းဆက္ပိုးမႊားေတြကို ေသေစတဲ့ pesticide သေဘာရွိတယ္။ 

ကဖင္းမွာ ဘာအာနိသင္ေတြ ရွိလဲ။ အာနိသင္က ေသြးေၾကာေတြကို က်ဥ္းေစတယ္။ စိတ္အာရံု ၾကည္လင္ လန္းဆန္းေစျပီး စြဲလန္းေစတယ္။ ဝမ္းေပ်ာ့ေစတယ္။ ဆီးရႊင္ေစတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူတေယာက္နဲ႕တေယာက္ ကဖင္းဓာတ္ကို တံုျပန္ပံုခ်င္း မတူညီၾကဘူး။ တခ်ိဳ႕က ညေနေသာက္ျပီး အိပ္မေပ်ာ္ၾကဘူး။ နွလံုးခုန္တာ၊ရင္တုန္တာကလည္း ကဖင္းပမာဏေပၚမူတည္ျပီး မတူညီၾကဘူး။ တူညီတာကေတာ့ စြဲလန္းတတ္တာပဲျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕က တရက္ကို ေကာ္ဖီတခြက္ မေသာက္ရရင္ကို ေနမထိထိုင္မသာ ျဖစ္ၾကတယ္။ caffeinismဆိုတဲ့ ေဝါဟာရလည္း ရွိတယ္။ ေကာ္ဖီကို အၾကီးအက်ယ္စြဲလန္းသူေတြကို ေခၚတာေပါ့။ တရက္ကို ေကာ္ဖီ(၁၀)ခြက္ထက္ ပိုေသာက္သူေတြမွာ caffeinism ျဖစ္လာမယ္။ မေသာက္ရရင္ မေနနိုင္ေအာင္ စြဲလန္းလာတယ္။ မေသာက္ရင္ တခုခုလိုသလို ခံစားရတယ္။

ေကာ္ဖီ၊လက္ဖက္ရည္ထဲမွာ ကဖင္းပါဝင္မႈ ျခားနားၾကတယ္။ ေကာ္ဖီထဲမွာ ကဖင္းအျပင္ theophylline နဲ႕ theobromide ဆိုတာေတြလည္း အနည္းအက်ဥ္း ပါဝင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ဖက္ရည္က်ေတာ့ theophylline ပိုမ်ားလို႕ ရင္တုန္တာ၊ေမာတာ ပိုရွိတယ္။ ေကာ္ဖီအမ်ိဳးအစားေပၚမူတည္ျပီး ပါဝင္တဲ့ ပမာဏေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတယ္။ ရိုးရုိးေကာ္ဖီခြက္မွာ caffeine 100mgေလာက္ပါဝင္တယ္။ decaffeinated ဆိုတာက်ေတာ့ ကဖင္းပါဝင္မႈကို ပံုမွန္ထက္ ၁၀ ဆ ေလာက္ နည္းေအာင္လုပ္ထားတာ ျဖစ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ decaffeinated ေကာ္ဖီတခြက္မွာ ပါဝင္တဲ့ caffeine က 10mgေလာက္ ရွိတယ္။ လံုးဝမပါဝင္တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ကိုလာတစ္ဗူးမွာ ပါဝင္တဲ့ ကဖင္းက 30mg ေလာက္ရွိတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကိုလာသံုးဗူးေသာက္မွ ေကာ္ဖီတခြက္စာနဲ႕ ညီမွ်တယ္။ ပက္စီက်ေတာ့ ကိုလာတလံုးမွာပါဝင္တာထက္ ၂ဆေလာက္ ပိုတယ္။ ကၽြဲရိုင္းမွာလည္း 80mg ေလာက္ ပါဝင္တယ္။ ကေလးေတြစားတဲ့ ေခ်ာကလက္တေခ်ာင္းမွာ ကဖင္း 10mg ေလာက္ပါဝင္တယ္။ ရုိးရိုးေကာ္ဖီေစ့နဲ႕ ေသခ်ာေလွာ္ထားတဲ့ ေကာ္ဖီေစ့မွာ ပါဝင္တဲ့ ကဖင္းကလည္း ကြာျခားေသးတယ္။ အပူေပးေလွာ္ထားတဲ့ ေကာ္ဖီေစ့မွာ ကဖင္းပါဝင္မႈ ပိုနည္းသြားတယ္။ ေကာ္ဖီမဲေလ ကဖင္းနည္းေလ ျဖစ္တယ္။

က်န္းမာေရးရႈေထာင့္က ဘာေတြေကာင္းလဲ။ေလ့လာမႈေတြက အမ်ိဳးမ်ိဳး ဆိုပါတယ္။ေခါင္းကိုက္၊ေခါင္းခဲေဝဒနာေတြကို သက္သာေစတယ္။ အာရုံစူးစိုက္မႈနဲ႕ မွတ္ဥာဏ္ကို အားေပးလို႕ အယ္လ္ဇိုင္းမားေရာဂါနဲ႕ ADHD ေရာဂါေတြမွာလည္း အက်ိဳးရွိသတဲ့။ တခ်ိဳ႕ေလ့လာမႈမွာ အသည္း ကင္ဆာ၊သားအိမ္ကင္ဆာနဲ႕ အူမၾကီးကင္ဆာေတြကို ကာကြယ္နိုင္တယ္လို႕ ေတြ႕ရတယ္။  ဒါေပမယ့္ အလြန္အကၽြံေသာက္ျပန္ရင္ ဆီးအိမ္ကင္ဆာ ျဖစ္နိုင္တယ္။ မ်က္လံုးအတြင္းပိုင္း ဖိအားမ်ားေစလို႕ မ်က္စိေရတိမ္ရွိသူေတြ ေရွာင္သင့္တယ္။ ေနာက္အာနိသင္တခုက အစာမစားမွီေသာက္မိရင္ အစာခံတာမ်ိဳးကို ျဖစ္ေစတယ္။ ဒီအာနိသင္ကိုယူျပီး အဆီခ်ေကာ္ဖီေတြ ေပါေပါက္လာတာျဖစ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြလည္း ေသာက္လို႕ရသလားဆိုေတာ့ ရတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြေနစဥ္ တရက္ကို နွစ္ခြက္ထိ ေသာက္နိုင္သတဲ့။ ကိုယ္ဝန္ပ်က္၊ကေလးထိခိုက္တာ မရွိဖူးလို႕ သိရတယ္။ ဒါေပမယ့္ တျခားတဖက္မွာ ေဟာ္မုန္းပမာဏ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ေစနိုင္လို႕ ေရွာင္သင့္တယ္လို႕လဲ ဆိုျပန္တယ္။ ေကာက္ခ်က္ခ်ရရင္ေတာ့ မေသာက္ရမေနနိုင္တဲ့ ကိုယ္ဝန္သည္ေတြ တခြက္၊နွစ္ခြက္ထိ ေသာက္နိုင္တယ္။ျဖစ္နိုင္ရင္ေတာ့ မေသာက္တာ ပိုေကာင္းမယ္။

ကဖင္းဓာတ္အလြန္အကၽြံမ်ားတာလည္း က်န္းမာေရးအတြက္ မေကာင္းျပန္ဘူး။ သာမန္အားျဖင့္ ေန႕စဥ္ ကဖင္း 500mg ထိေသာက္နိုင္တယ္။ ျပႆနာမရွိေသးပါ။ ဒါေပမယ့္ တထိုင္တည္း ဒီပမာဏေလာက္ထိ ေသာက္မိရင္ေတာ့ ေခါင္းကိုက္တာ၊ရင္တုန္တာ၊နွလံုးခုန္မမွန္တာ၊ေမာဟိုက္တာေတြ ျဖစ္လာနိုင္တယ္။ အကယ္၍  10g ထက္မ်ားရင္ေတာ့ လူကိုေသသည္ထိ ဒုကၡေပးနိုင္တယ္။ ဒီပမာဏဟာ ေကာ္ဖီခြက္ (၁၀၀)ေလာက္ ေသာက္တဲ့ပမာဏနဲ႕ ညီမွ်တယ္။ ခႏၶာကုိယ္အေလးခ်ိန္နဲ႕ တြက္ရင္ 5mg/kg ေလာက္ ေန႕စဥ္ေသာက္နိုင္တယ္။ 200mg/kgထက္ ပိုရင္ အဆိပ္အေတာက္ ျဖစ္ေစတယ္။ 

ေဆးကုသတဲ့အခါမွာလည္း ကဖင္းကို အသံုးျပဳနိုင္တယ္။ စိတ္က်သူ၊ေခါင္းကိုက္သူအခ်ိဳ႕မွာ ကဖင္းပါဝငိတ့့ဲ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ိဳး ေပးတဲ့အခါသက္သာလာတယ္။ ေသြးေၾကာေတြက်ယ္လာလို႕ျဖစ္တဲ့ မိုက္ဂရိန္းေခါင္းကိုက္ေဝဒနာမွာ ကဖင္းေပးရင္ အက်ိဳးရွိတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းလာတဲ့ ပါရာစီတေမာအခ်ိဳ႕မွာ ကဖင္းဓာတ္ကို ထည့္သြင္းလာၾကသည္။ ကဖင္းရဲ႕အာနိသင္က ေဆးရဲ့အာနိသင္ကို ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းထိ ပိုေကာင္းေစသလို ေဆးရဲ႕ စုပ္ယူမႈကို ပိုျမန္လာေစတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဆးအမ်ားစုကိုေတာ့ ေကာ္ဖီနဲ႕တြဲမေသာက္သင့္ဘူး။  

ေကာ္ဖီေသာက္တဲ့သူထဲမွာ တကယ္ၾကိဳက္လို႕ေသာက္တဲ့သူရွိတယ္။ စိတ္တက္ၾကြေအာင္၊လန္းဆန္းေအာင္ ေသာက္တဲ့သူေတြလည္း ရွိမယ္။ စာေရးဆရာေတြလည္း အေတြးအေခၚေကာင္းေအာင္ ေကာ္ဖီေလးေသာက္ရင္း အေတြးယူၾကတယ္။ လူတကိုယ္၊စိတ္တမ်ိဳး အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ိဳးစံုနဲ႕ ေသာက္ၾကတယ္။ ဘယ္ေၾကာင့္ပဲေသာက္ေသာက္ နည္းနည္းေသာက္တာ ျပႆနာမရွိပါ။ ဒါေပမယ့္ အလြန္အကၽြံေသာက္ျပီး စြဲလန္းလာရင္ေတာ့ က်န္းမာေရးအတြက္ မေကာင္းပါဘူး။ မ်ားမ်ားေသာက္ေလ စြဲလန္းဖို႕ အခြင့္အေရးမ်ားေလျဖစ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေကာ္ဖီခ်စ္သူမ်ားကို တုိက္တြန္းခ်င္တာက တရက္ကုိ ေကာ္ဖီနွစ္ခြက္ေလာက္ ပိုမေသာက္မိပါေစနဲ႕။ ဒီထက္မ်ားရင္ ေလွ်ာ့ေသာက္ပါ။ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ အခုကတည္းက ေကာ္ဖီ၊လက္ဖက္ရည္၊အခ်ိဳရည္ေတြ ေလွ်ာ့ေသာက္ၾကဖို႕ တိုက္တြန္းႏိႈးေဆာ္လိုက္ပါရေစ။ 

ေဒါက္တာ ေအးမင္းထူး

ရတနာပံု သတင္းစာ(၂၁.၇.၁၄)