အူေခါက္တာလား အူထပ္တာလား

ဆရာ

အူေခါက္တာနဲ႕ အူထပ္တာ အတူတူပါပဲလား ခင္ဗ်ာ။ အတူတူဆိုရင္ ဘာဆက္လုပ္ရမလဲ။ သူ့ဘာသာျပန္ေကာင္းနိုင္လား ေျဖၾကားေပးပါဆရာ။ 

အူေခါက္တာနဲ႕ အူထပ္တာ မတူညီပါ။ အူေခါက္တာက intestinal twistingလို႕ ေခၚပါတယ္။ volvulus လို႕လည္း ေခၚတယ္။ အသက္အရြယ္မေရြးျဖစ္နိုင္တယ္။ လူငယ္ေတြမွာ ပိုျဖစ္တယ္။ အူထပ္တာကိုက်ေတာ့ Intestinal Intussusceptionလို႕ ေခၚတယ္။ အူသိမ္ထက္ အူမၾကီးမွာအျဖစ္မ်ားတယ္။ ကေလးေတြမွာ ပိုေတြ႕ရတယ္။ အသက္၃လမွ ၃နွစ္အတြင္း အျဖစ္မ်ားတယ္။ ေလ့လာမႈတခ်ိဳ႕က ေယာက်ာ္းေလးေတြမွာ ပိုေတြ႕နိုင္တယ္လို႕ ဆိုတယ္။ 
နွစ္မ်ိဳးလံုးက ေသြးေလွ်ာက္အားကို ထိခိုက္ေစတယ္။ အူပုပ္တာ၊အူေပါက္တာ ျဖစ္နိုင္တယ္။ ဒီထဲမွာ အူလိမ္တာ၊အူေခါက္တာက ပိုဆိုးတယ္။ ၾကာလာရင္ အူေတြ ေသြးမရေတာ့ပဲ သံုးမရေတာ့ဘူး။ ဗိုက္လည္း မခံမရပ္နိုင္ေအာင္ နာက်င္လာတယ္။ 

အူေခါက္ရင္ အမ်ားအားျဖင့္ ခြဲစိတ္ကုသရတယ္။  ခြဲဖို႕ အဆင္မေျပတဲ့ လူၾကီးေတြမွာ အေျခအေနေစာင့္ၾကည့္တယ္။ အူမွာ necrosis ရွိရင္ ေသခ်ာေပါက္ ဗိုက္ဖြင့္ျပီး မေကာင္းတဲ့အပိုင္းကို ျဖတ္ထုတ္ရတယ္။ ေဆးရံုတက္ေရာက္ကုသသင့္တယ္။

အူထပ္တာက်ေတာ့ ကံပိုေကာင္းတယ္ ေျပာရမယ္။ ဗုိက္ကို စမ္းၾကည့္ရင္ sausage like ဝက္အူေခ်ာင္းပံုစံ အေခ်ာင္းလုိက္ စမ္းမိနုိင္တယ္။ အက္ထရာေဆာင္းတို႕၊အိတ္စ္ေရးတို႕နဲ႕ သိရွိနိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕က ဘာမွလုပ္ဖုိ႕မလိုပဲ ျပန္ေကာင္းသြားနိုင္တယ္။ ကေလးတခ်ိဳ႕မွာ air enema ဆိုတာ လုပ္ရတယ္။ တခါတရံ အိတ္စ္ေရးရိုက္တဲ့အခါသံုးတဲ့ barium enemaကို သံုးလို႕ရတယ္။ ဓာတ္မတည့္တာ ရွိနိုင္တယ္။ စအိုထဲကို ပိုက္ေပ်ာ့တေခ်ာင္းထည့္ျပီး အူထဲေရာက္ေအာင္ ေလထိုးထည့္ရတယ္။ ထပ္ေနတဲ့ အူက ေလဖိအားနဲ႕ ျပန္ဆန္႕သြားတယ္။ အျပင္က X rayရိုက္ျပီး ဆက္ၾကည့္ေနတယ္။ လူနာ ၁၀ေယာက္မွာ ၇ေယာက္ဟာ ဒီနည္းနဲ႕ ျပန္ေကာင္းၾကတယ္။ ၂၀ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ သက္သာျပီး ၃ရက္အတြင္း ျပန္ျဖစ္နိုင္တယ္။ ျပန္ျဖစ္ရင္ ဒီနည္းအတိုင္းဆက္လုပ္ေပးရတယ္။ လူ၁၀၀မွာ ၁ေယာက္ဟာ ေလဖိအားေၾကာင့္ အူမွာ အေပါက္ငယ္ျဖစ္သြားနိုင္တယ္။ ေလေတြက ဗိုက္ထဲဝင္ျပီး ေဖာင္းလာနိုင္တယ္။ ဒီအခါ ခြဲစိတ္ျပီး အေပါက္ကို ျပန္ဖာရတယ္။air enema လုပ္လို႕ မရရင္ ခြဲစိတ္ျပဳျပင္ရတယ္။ ျဖစ္ေနစဥ္ အေတာအတြင္း အစာစားလို႕မရဘူး။ အေၾကာေဆးေပးျပီး နွာေခါင္းပိုက္သြင္းရတယ္။ ပိုးသတ္ေဆးကို ေရာဂါအေျခေနေပၚမူတည္ျပီး ေပးရတယ္။ laparotomy ဒါမွမဟုတ္ laparoscopic surgery(keyhole) နည္းနဲ႕ ကုသလို႕လည္း ရတယ္။ ကၽြမ္းက်င္မႈရွိဖို႕လည္း လိုပါတယ္။ 

ေဒါက္တာ ေအးမင္းထူး

၂၇.၆.၁၄